In juli vorig jaar kreeg het bijzondere pand van de Stichting Ether Reclame (STER) aan het Laapersveld een voorlopig status als gemeentelijk monument. En nu is dat ‘voorlopig’ uitgegumd. Het opvallende gebouw is nu officieel een gemeentelijk monument, mede dankzij de aandacht wij er, samen met Cuypersgenootschap en Heemschut voor hebben gevraagd.

Het is een typisch jaren zeventig gebouw, met een heel karakteristieke vorm. Het logo van de STER (die ‘wybertjes’) is verwerkt in de vorm van het kantoorpand – vooral goed zichtbaar op luchtfoto’s. Het Dudok Architectuur Centrum noemt het “een typisch voorbeeld van structuralistische architectuur uit de Post ’65 periode”. Hilversum staat bekend als een gemeente met veel ‘moderne architectuur, maar dat geldt vooral voor de ‘Dudok-periode’. De bijzondere bouwwerken van daarna zijn veel minder goed beschermd. Albertus Perk is gelukkig dat met het besluit van de gemeente om nu dit ‘Post ’65’-gebouw een beschermde status te geven.

Lees ook het vorige artikel (uit juli 2022) op onze website over dit gebouw

G-EBode STER beschermdkopie

 

Tijdens een kleine, maar indrukwekkende  bijeenkomst is donderdag 12 oktober een informatiepaneel geplaatst aan de Eikbosserweg. Bij huisnummer 183 stond vroeger het gezinsvervangend tehuis: Saluti Juventutis (Tot heil van de jeugd).

In de Tweede Wereldoorlog is directrice Katy Mulder er, samen met enkele lokale verzetsmensen zoals Mop Goubitz en leden van de Groep Joop Westerweel, in geslaagd om Joodse kinderen vanuit het tehuis te laten onderduiken. Die geschiedenis verdient het om niet vergeten te worden. Initiator van bijeenkomst en plaquette is bestuurslid Albert Bek van de Hilversumse Historische Kring. Toen hij zich in de geschiedenis van de Eikbosserweg verdiepte kwam het ‘Saluti Juventutis’ verhaal boven water en al snel waren er meerdere partijen die mee wilden helpen: de huidige bewoners van ‘nummer 183’ (het appartementencomplex Eickenbosch), Youké (de ‘opvolger’ van Saluti Juventutis), ‘Albertus Perk’ en de ANWB.

Vijf dagen na de vreselijke Hamas-aanval op Israël kwamen enkele tientallen mensen in de regen bijeen op de Eikbosserweg. Burgemeester Gerhard van den Top mocht de plaquette onthullen, maar in zijn toespraak was ook veel aandacht voor de actualiteit: het grootste aantal Joodse slachtoffers sinds de Holocaust. Onder de aanwezigen waren behalve nabestaanden van Katy Mulder en familieleden van de verzetshelden ook vertegenwoordigers van de Joodse gemeenschap in Hilversum. Na de woorden van de burgemeester was er een indrukwekkend moment van stilte, om de slachtoffers van toen te herdenken, maar ook die van nu.

Sonja Westerhuis, achternicht van directrice Mulder sprak liefdevol over haar progressieve ‘rode tante Katy’ die voor haar werk in de oorlog de Israëlische Yad Vashem onderscheiding ontving.

Schoondochter Brigitte van verzetsheld Mop Goubitz legde aan het eind van de bijeenkomst bloemen neer bij het infopaneel. Waarmee de plaquette bijna een herdenkingsmonument werd.

Elders op onze website is uitgebreide informatie te vinden over de oorlogsjaren van Saluti Juventutis – klik hier

Goed nieuws!
Er is heel snel door de gemeente Hilversum gereageerd op ons verzoek om villa De Bijenschans aan de Sparrenlaan aan te wijzen als gemeentelijk monument. Het college van B&W stuurde ons een ‘kennisgeving voorbescherming villa de Bijenschans met tuin’. Daarin wordt gemeld dat men voornemens is de villa plus tuin aan te wijzen als monument.

Daarmee zijn huis en tuin voorlopig beschermd, want ze vallen nu onder de plaatselijke monumentenverordening. Er wordt nu onderzoek gedaan of Sparrenlaan 20 écht de monumentenstatus krijgt. Maar gedurende dat onderzoek mag er niets worden aangepast, laat staan gesloopt!

De actie die Albertus Perk, samen met Heemschut en het Cuypersgenootschap voerde heeft dus snel resultaat opgeleverd. Dat is een complimentje voor de gemeente waard….

PS We kregen de kennisgevingsbrief iets later onder ogen omdat het secretariaat van Albertus Perk tijdelijk niet bereikbaar was.

Lees eerdere berichten over deze zaak:
http://albertusperk.nl/villa-de-bijenschans-bedreigd/
http://albertusperk.nl/ook-heemschut-pleit-voor-de-bijenschans/

kennisgeving voorbescherming villa de Bijenschans met tuin

 

 

1. Eerst zijn er slooppannen.
2. Dan vraagt Albertus Perk om monumentenstatus.
3. Daarna komt er een adviesronde.
4. De adviezen wijzen richting monumentenstatus.
5. Vervolgens besluit het college tóch tot sloop.
6. AP en Heemschut tekenen bezwaar aan.
7. Wethouders willen gewoon door.
8. Vragen voor de gemeenteraad.

Het is een spannend feuilleton.
Wat moet er gebeuren met het bijzondere gebouw uit de jaren tachtig. School en gemeentebestuur kiezen voor de makkelijkste optie: sloop en nieuwbouw. Daarbij gaan partijen langs de rand van ‘netjes’. Burgemeester en wethouders vragen om een advies van hun eigen monumentencommissie, maar als dat niet overeenkomt met de gemeentewensen dan wordt het advies genegeerd.

In september maken Heemschut en Albertus Perk bezwaar tegen de afwijzing van de monumentenstatus en dan gebeurt er iets raars. In de plaatselijke krant De Gooi en Eemlander worden twee wethouders geciteerd, die net doen of de bezwaren van de erfgoedbeschermers niet van groot belang zijn. Ze gaan gewoon door met de voorbereidingen voor sloop en nieuwbouw.

Dat is een manier van doen die de erfgoedverenigingen niet kunnen en willen accepteren. Op maandag 18 september krijgen alle gemeenteraadsleden een brief met het verzoek om hier echt serieus op in te gaan. Je kan niet doen alsof je moderne architectuur belangrijk vindt, maar als puntje bij paaltje komt toch gewoon gaan slopen….

Wordt vervolgd.

Eerdere berichten over de Montessorischool kunt u hier lezen:
http://albertusperk.nl/montessorischool-geen-monument-slopen-maar/
http://albertusperk.nl/bezwaar-van-albertus-perk-heemschut/

Hieronder de brief van Albertus Perk en Heemschut.

AP-CCE en Heemschut, Montessorischool vragen aan Raad, 15 sept. 2023

 

 

Woensdag 5 juli 2023 zal nog lang een beroemde datum blijven, met de zwaarste zomerstorm allertijden. Maar ook als de dag dat in Hilversum voor de 750^e keer een monumentenschildje werd aangebracht!

Aan het eind van de middag was de ergste wind al weg, maar het regende bij vlagen onaangenaam hard. Dat weerhield ons er niet van om buiten op de Larenseweg het emaillen schildje vast te gaan schroeven.

Huisnummer 253 hoort bij een complex woningen dat in 1914 ontworpen is door architecten Verschuyl en De Groot Jzn. In opdracht van de Vakbondsbouwvereeniging werden 54 huurhuizen gebouwd – vooral voor diasmantslijpers. De woningen waren na meer dan een eeuw wel aan een opknapbeurt toe. Ze zijn en worden (want het werk is nog niet af) nu in opdracht van woningcorporatie de Alliantie door Rutges Vernieuwt gerenoveerd.

De Mediastad kent relatief veel bijzondere gebouwen. Rijksmonumenten zoals het Raadhuis van Dudok of de Vituskerk, maar ook meer dan 2400 gemeentelijke monumenten die zo’n monumentenschildje mogen dragen.

Wethouder Gerben van Voorden:  “Hilversum is dé stad van jonge monumenten. Dat moeten we koesteren. Monumenten zijn niet alleen oude stenen met een karakter, ze vertellen ook het verhaal van de wijk. Juist ook die monumenten moeten toekomstbestendig worden gemaakt. Dus verduurzamen met behoud van het unieke karakter van de woningen. Naast de noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden is hier bewust gekozen voor de restauratie van het oorspronkelijke gevelbeeld en het herstel van de originele kleuren.”

Ook directeur Anne Oosterbaan van de Alliantie en voorzitter Ed van Mensch van ‘Albertus Perk’ vertelden aan de aanwezige buurtbewoners over het belang van het bewaren van dit soort historische woningen. Het meest gehoorde woord was ‘koesteren’.

Hoogtepunt was uiteraard het daadwerkelijk vastschroeven van het jubileumbordje. Dat gebeurde door de bewoonster van het huis en door de uitvoerder van ‘Rutges Vernieuwt’. Tot slot van het evenementje was er voor alle aanwezigen een ijsje-in-de-regen voor de deur van een ander mooi monument, het kappershuisje van Dudok aan het Den Uylplein.

(foto’s Joost Huijsing)

Op de hoek van Leeuwenstraat en Kampstraat dreigt sloop en forse nieuwbouw. Het pand van De Gooische Herberg (later Eetcafé Samen) is in slechte staat en met het aangrenzende Gooisch Podium opgekocht door JeeGee Vastgoed die er een vier verdiepingen hoog appartementencomplex wil neerzetten.

Hilversummers Gerard Kamer en Iwan Nagel maken zich sterk voor het behoud van de panden Leeuwenstraat 21-27 en zij krijgen nu steun van onze collega-erfgoed stichting ‘Hilversum Pas Op!’. Er is een officieel verzoek ingediend bij burgemeester en wethouders om de panden de status van gemeentelijk monument te geven. 

Volgens Nagel gaat het over gebouwen die al eeuwen oud zijn. In de Gooi en Eemlander zei hij “In de jaren vijftig van de vorige eeuw was het een onopvallend pand omdat er toen in het centrum van Hilversum nog veel meer van dit soort panden waren. Maar nu is er bijna niets meer over en is het dus wel bijzonder. Het is zo ongeveer het laatste stukje oud Hilversum in dit gebied. Een tijd geleden hebben we de kaart van 1905 gelegd op de huidige situatie rondom het station. Je weet niet wat je ziet. Alles is gesloopt.”

Het is niet voor het eerst dat er geprotesteerd wordt tegen de sloop. Rond 2010 waren er ook nieuwbouwplannen, maar die sneuvelden bij de Raad van State. In die periode is aan ‘Albertus Perk’ gevraagd om zich sterk te maken voor een monumentenstatus, maar uiteindelijk is daar niet voor gekozen. 

Onze waarnemend voorzitter Ed van Mensch wordt in de Gooi en Eemlander geciteerd: “Het is een lastige kwestie. We zijn voor het behoud van historische gebouwen, maar deze panden zijn architectonisch niet bijzonder en er heeft ook geen bijzonder figuur gewoond of bedrijf in gezeten. De panden zijn in slechte staat. Als je dat moet opknappen terwijl het een monumentenstatus heeft, dat is financieel bijna niet te doen. Dit vonden we tien jaar geleden al en vinden we nu nog steeds. Onze eigen Commissie Cultureel Erfgoed heeft ook negatief beslist. Dan is het oneigenlijk om wel een aanvraag te doen alleen om een projectontwikkelaar te stoppen. Dat laat onverlet dat wij zeker niet voor grootschalige hoogbouw zijn op die plek waardoor de Leeuwenstraat wordt weggedrukt.”

Stichting Hilversum Pas Op! heeft nu anders beslist en heeft wél de monumentenstatus aangevraagd. Daarbij wordt gerefereerd aan onderzoek van Monumentenzorg Hilversum uit 2013 (bij de vorige sloopplannen). U kunt het stuk van Monumentenzorg hieronder bekijken.

Bovendien schrijft Hilversum Pas Op!: “De Leeuwenstraat en de Kampstraat zijn de enige twee straten waarmee het oude dorp zich kan presenteren aan het Stationsplein met zijn veel grotere schaal dan het oude dorp. Door de dicht bij elkaar uitmondende straten met het iets terugliggende en lagere rijtje panden aan de Leeuwenstraat 21 t/m 27 ontstaat een aangename schaalovergang tussen plein en het oude dorp. Dit samen met de prominente ligging aam de route van station naar het dorp maakt de panden tot het visitekaartje van Hilversum.”

We houden u op de hoogte van de ontwikkelingen.

Monumentenzorg omschrijving Leeuwenstraat 21-27