1. Eerst zijn er slooppannen.
2. Dan vraagt Albertus Perk om monumentenstatus.
3. Daarna komt er een adviesronde.
4. De adviezen wijzen richting monumentenstatus.
5. Vervolgens besluit het college tóch tot sloop.
6. AP en Heemschut tekenen bezwaar aan.
7. Wethouders willen gewoon door.
8. Vragen voor de gemeenteraad.

Het is een spannend feuilleton.
Wat moet er gebeuren met het bijzondere gebouw uit de jaren tachtig. School en gemeentebestuur kiezen voor de makkelijkste optie: sloop en nieuwbouw. Daarbij gaan partijen langs de rand van ‘netjes’. Burgemeester en wethouders vragen om een advies van hun eigen monumentencommissie, maar als dat niet overeenkomt met de gemeentewensen dan wordt het advies genegeerd.

In september maken Heemschut en Albertus Perk bezwaar tegen de afwijzing van de monumentenstatus en dan gebeurt er iets raars. In de plaatselijke krant De Gooi en Eemlander worden twee wethouders geciteerd, die net doen of de bezwaren van de erfgoedbeschermers niet van groot belang zijn. Ze gaan gewoon door met de voorbereidingen voor sloop en nieuwbouw.

Dat is een manier van doen die de erfgoedverenigingen niet kunnen en willen accepteren. Op maandag 18 september krijgen alle gemeenteraadsleden een brief met het verzoek om hier echt serieus op in te gaan. Je kan niet doen alsof je moderne architectuur belangrijk vindt, maar als puntje bij paaltje komt toch gewoon gaan slopen….

Wordt vervolgd.

Hieronder de brief van Albertus Perk en Heemschut.

AP-CCE en Heemschut, Montessorischool vragen aan Raad, 15 sept. 2023

 

 

Erfgoedvereniging Heemschut zet zich ook in voor het behoud van Villa De Bijenschans aan de Hilversumse Sparrenlaan. ‘Albertus Perk’ verzocht dinsdag Hilversum om het fraaie pand de status ‘gemeentelijk monument’ te geven, vandaag vernemen we dat ‘Heemschut’ heeft aangeklopt bij de Rijksdienst Cultureel Erfgoed om niet alleen de villa zelf, maar ook de tuin, te beschermen als Rijksmonumentaal ensemble.

Dan zou het zomaar eens kunnen dat de -nu nog- foutieve tekst op de website gooi.info (zie het screenshot hiernaast) bewaarheid wordt!

Lees over de actie van ‘Heemschut’ op hun website: https://www.heemschut.nl/nieuws/actueel/bericht/villa-de-bijenschans-tussen-wal-en-schip-geraakt

Ons verzoek aan de gemeente Hilversum staat op http://albertusperk.nl/villa-de-bijenschans-bedreigd/

En weer wordt een bijzonder gebouw in Hilversum bedreigd door slopershamers…

En wéér komt ‘Albertus Perk’ in het geweer. We vragen de gemeente om het bedreigde pand aan te wijzen als gemeentelijk monument.

In de buurt ‘t Hoogt van ‘t Kruis liggen veel grote villa’s, maar één van de mooiste is beslist ‘De Bijenschans’ aan de Sparrenlaan 20. Met een prachtige tuin die grenst aan de Hoorneboegse heide. In 1917 is de villa ontworpen door architect Henk Wegerif. Hij behoorde in het eerste kwart van de vorige eeuw tot de belangrijkste Nederlandse ontwerpers van villa’s en landhuizen. Het pand aan de Sparrenlaan heeft ook een heel bijzonder interieur. De Stichting Historische Interieurs in Amsterdam beschrijft ‘De Bijenschans’ als “Een meesterlijke compositie”. Op de website van SHIA staan ook prachtige foto’s van het interieur van ‘De Bijenschans’.

De tuin in Engelse landschapsstijl is ontworpen door tuinarchitect D.F. Versteeg. Die tuin was ooit een provinciaal monument. Huis en tuin vormen een uniek geheel dat tot voorbeeld diende voor veel andere architecten.

Huis en tuin zijn goed onderhouden en beslist het beschermen en bewaren waard. Daarom vragen ‘Albertus Perk’ en haar Commissie Cultureel Erfgoed nu aan het Hilversumse College van B&W om ‘De Bijenschans’ op de gemeentelijke monumentenlijst te zetten. Om daarmee de sloop te voorkomen.

Ook onze collega’s van Erfgoedvereniging Heemschut zetten zich in voor dit bijzondere Hilversumse pand. Lees daarover op https://www.heemschut.nl/nieuws/actueel/bericht/villa-de-bijenschans-tussen-wal-en-schip-geraakt

Hieronder de pdf van de brief die ‘Albertus Perk’ op 12 september aan het College van B&W stuurde.

Monumentenaanvraag Sparrenlaan 20, 12 sept. 2023

Op de website tgooi.info wordt ook aandacht besteed aan ‘De Bijenschans’. Ten onrechte noemt men de villa daar een Rijksmonument. (Was het maar waar!)

 

Twee verenigingen die opkomen voor het behoud van belangrijke historische bouwwerken hebben allebei protest aangetekend tegen de plannen met de Montessorischool Centrum. Dat schoolgebouw aan de Naarderstraat in Hilversum heeft grote monumentale waarde, niet alleen volgens de erfgoedclubs, maar ook volgens het adviesorgaan van de gemeente Hilversum, de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit & Monumenten.

Al bijna twee jaar geleden vroeg het schoolbestuur aan de gemeente om het gebouw, dat te klein is geworden, te mogen slopen en een compleet nieuwe school neer te zetten. Daartegen is bezwaar aangetekend omdat dit pand typisch een voorbeeld is van moderne architectuur die wel ‘Post 65’ wordt genoemd. Juist die jonge bouwwerken van de afgelopen halve eeuw zijn -zeker in Hilversum- nog slecht beschermd. Maar de gemeente weet het beter dan de deskundigen en geeft het gebouw geen monumentenstatus.

Deze Montessorischool heeft grote architectonische waarde. Het is een ontwerp van W.G. Elshuis uit 1982 en een goed voorbeeld van de stroming ‘het structuralisme’. Elshuis heeft samengewerkt met de  grondlegger van die stroming, Aldo van Eyck.

Omdat Hilversum zich er op voor laat staan een stad te zijn met veel moderne architectuur is het van belang ook dit soort gebouwen (van de periode ná Dudok) te beschermen en behouden. Nu het gemeentebestuur het schoolgebouw niet monumentwaardig vindt tekenen Albertus Perk en Heemschut daartegen bezwaar aan. Onderstaand de twee bezwaarschriften.

Montessorischool Centrum sept 23
2023.08.31 Bezwaarschrift Hilversum montessorischool

 

 

(foto Dudok Architectuur Centrum)

Burgemeester en Wethouders van Hilversum geven toestemming voor de sloop van de Montessorischool Centrum aan de Naarderstraat. Ook al zijn (vrijwel) alle deskundigen het erover eens dat het bestaande gebouw (uit 1982) grote cultuurhistorische waarden heeft. Het pand is een ontwerp van architect W.G. Elshuis en een mooi, gaaf voorbeeld van de stroming ‘structuralisme’.

Toen bijna twee jaar geleden het schoolbestuur met nieuwbouw- en sloopplannen kwam heeft ‘Albertus Perk’ voorgesteld om het bijzondere schoolgebouw op de gemeentelijke monumentenlijst te plaatsen. De gemeente heeft daarop advies aangevraagd aan een extern bureau, De Fabrique, en een duurzaamheidsscan laten uit voeren door NIBE. De conclusies: het gebouw is beslist de moeite van het beschermen waard en het is mogelijk het te verduurzamen zonder het te zeer aan te tasten.

De externe rapporten zijn beoordeeld door de gemeentelijke Commissie voor Ruimtelijke Kwaliteit en Monumenten. Die CRKM handelde niet op eigen gezag, maar kreeg de opdracht van het gemeentebestuur. Een citaat uit het CRKM advies: “De Montessorischool Centrum moet met recht aangewezen worden tot gemeentelijk monument.”

Het is goed gebruik dat het college van Burgemeester en Wethouders zo’n advies overneemt, maar nu even niet. Het college lapt het zelf-gevraagde advies aan haar politieke laars. Het schoolbestuur mag het slopersbedrijf gaan uitzoeken.

Dit is nu de tweede keer in korte tijd dat de politiek het op monumentengebied beter meent te weten dan de deskundigen. Eind vorig jaar werd al besloten dat de panden Noorderweg 42 en 44 ook tegen de vlakte mogen, hoewel het gemeentelijke monumenten zijn.

Onderstaand het uitgebreide artikel dat zaterdag in de Gooi en Eemlander verscheen.

G&E Montessori

Woensdag 5 juli 2023 zal nog lang een beroemde datum blijven, met de zwaarste zomerstorm allertijden. Maar ook als de dag dat in Hilversum voor de 750^e keer een monumentenschildje werd aangebracht!

Aan het eind van de middag was de ergste wind al weg, maar het regende bij vlagen onaangenaam hard. Dat weerhield ons er niet van om buiten op de Larenseweg het emaillen schildje vast te gaan schroeven.

Huisnummer 253 hoort bij een complex woningen dat in 1914 ontworpen is door architecten Verschuyl en De Groot Jzn. In opdracht van de Vakbondsbouwvereeniging werden 54 huurhuizen gebouwd – vooral voor diasmantslijpers. De woningen waren na meer dan een eeuw wel aan een opknapbeurt toe. Ze zijn en worden (want het werk is nog niet af) nu in opdracht van woningcorporatie de Alliantie door Rutges Vernieuwt gerenoveerd.

De Mediastad kent relatief veel bijzondere gebouwen. Rijksmonumenten zoals het Raadhuis van Dudok of de Vituskerk, maar ook meer dan 2400 gemeentelijke monumenten die zo’n monumentenschildje mogen dragen.

Wethouder Gerben van Voorden:  “Hilversum is dé stad van jonge monumenten. Dat moeten we koesteren. Monumenten zijn niet alleen oude stenen met een karakter, ze vertellen ook het verhaal van de wijk. Juist ook die monumenten moeten toekomstbestendig worden gemaakt. Dus verduurzamen met behoud van het unieke karakter van de woningen. Naast de noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden is hier bewust gekozen voor de restauratie van het oorspronkelijke gevelbeeld en het herstel van de originele kleuren.”

Ook directeur Anne Oosterbaan van de Alliantie en voorzitter Ed van Mensch van ‘Albertus Perk’ vertelden aan de aanwezige buurtbewoners over het belang van het bewaren van dit soort historische woningen. Het meest gehoorde woord was ‘koesteren’.

Hoogtepunt was uiteraard het daadwerkelijk vastschroeven van het jubileumbordje. Dat gebeurde door de bewoonster van het huis en door de uitvoerder van ‘Rutges Vernieuwt’. Tot slot van het evenementje was er voor alle aanwezigen een ijsje-in-de-regen voor de deur van een ander mooi monument, het kappershuisje van Dudok aan het Den Uylplein.

(foto’s Joost Huijsing)

Op de hoek van Leeuwenstraat en Kampstraat dreigt sloop en forse nieuwbouw. Het pand van De Gooische Herberg (later Eetcafé Samen) is in slechte staat en met het aangrenzende Gooisch Podium opgekocht door JeeGee Vastgoed die er een vier verdiepingen hoog appartementencomplex wil neerzetten.

Hilversummers Gerard Kamer en Iwan Nagel maken zich sterk voor het behoud van de panden Leeuwenstraat 21-27 en zij krijgen nu steun van onze collega-erfgoed stichting ‘Hilversum Pas Op!’. Er is een officieel verzoek ingediend bij burgemeester en wethouders om de panden de status van gemeentelijk monument te geven. 

Volgens Nagel gaat het over gebouwen die al eeuwen oud zijn. In de Gooi en Eemlander zei hij “In de jaren vijftig van de vorige eeuw was het een onopvallend pand omdat er toen in het centrum van Hilversum nog veel meer van dit soort panden waren. Maar nu is er bijna niets meer over en is het dus wel bijzonder. Het is zo ongeveer het laatste stukje oud Hilversum in dit gebied. Een tijd geleden hebben we de kaart van 1905 gelegd op de huidige situatie rondom het station. Je weet niet wat je ziet. Alles is gesloopt.”

Het is niet voor het eerst dat er geprotesteerd wordt tegen de sloop. Rond 2010 waren er ook nieuwbouwplannen, maar die sneuvelden bij de Raad van State. In die periode is aan ‘Albertus Perk’ gevraagd om zich sterk te maken voor een monumentenstatus, maar uiteindelijk is daar niet voor gekozen. 

Onze waarnemend voorzitter Ed van Mensch wordt in de Gooi en Eemlander geciteerd: “Het is een lastige kwestie. We zijn voor het behoud van historische gebouwen, maar deze panden zijn architectonisch niet bijzonder en er heeft ook geen bijzonder figuur gewoond of bedrijf in gezeten. De panden zijn in slechte staat. Als je dat moet opknappen terwijl het een monumentenstatus heeft, dat is financieel bijna niet te doen. Dit vonden we tien jaar geleden al en vinden we nu nog steeds. Onze eigen Commissie Cultureel Erfgoed heeft ook negatief beslist. Dan is het oneigenlijk om wel een aanvraag te doen alleen om een projectontwikkelaar te stoppen. Dat laat onverlet dat wij zeker niet voor grootschalige hoogbouw zijn op die plek waardoor de Leeuwenstraat wordt weggedrukt.”

Stichting Hilversum Pas Op! heeft nu anders beslist en heeft wél de monumentenstatus aangevraagd. Daarbij wordt gerefereerd aan onderzoek van Monumentenzorg Hilversum uit 2013 (bij de vorige sloopplannen). U kunt het stuk van Monumentenzorg hieronder bekijken.

Bovendien schrijft Hilversum Pas Op!: “De Leeuwenstraat en de Kampstraat zijn de enige twee straten waarmee het oude dorp zich kan presenteren aan het Stationsplein met zijn veel grotere schaal dan het oude dorp. Door de dicht bij elkaar uitmondende straten met het iets terugliggende en lagere rijtje panden aan de Leeuwenstraat 21 t/m 27 ontstaat een aangename schaalovergang tussen plein en het oude dorp. Dit samen met de prominente ligging aam de route van station naar het dorp maakt de panden tot het visitekaartje van Hilversum.”

We houden u op de hoogte van de ontwikkelingen.

Monumentenzorg omschrijving Leeuwenstraat 21-27